Mimo iż leczenie onkologiczne jest w Polsce finansowane przez NFZ, nie każdy chory może liczyć na dostęp do bezpłatnej terapii i leków. Czy w takiej sytuacji jedynym rozwiązaniem jest leczenie prywatne? Niekoniecznie. Sprawdź, czy przysługuje Ci refundacja leków onkologicznych i czym jest procedura RDTL.

Szybka diagnostyka i terapia dla chorych z rakiem

Chorych na raka przybywa. Problem długich kolejek i przepełnionych przychodni ma rozwiązać karta DiLO. Pacjent, który ją otrzyma od lekarza, może liczyć na szybką diagnostykę i zebranie konsylium, które zadecyduje o jego sposobie leczenia.

Leczenie raka na NFZ jest realizowane na różne sposoby – wszystko zależy od stadium choroby i stanu zdrowia chorego. Opieka medyczna może być sprawowana w trybie ambulatoryjnym, w ramach jednodniowych świadczeń lub hospitalizacji. Pacjentom onkologicznym przysługują m.in. refundowane leki na raka w Polsce, opieka koordynatora leczenia czy turnusy rehabilitacyjne. I chociaż w teorii osoba ubezpieczona może liczyć na pomoc NFZ, w praktyce nie zawsze dostępne bezpłatne metody leczenia są wystarczające. Zacznijmy od podstawy, czyli chemioterapii.

Czy chemioterapia jest refundowana w Polsce?

Tak, refundacja chemioterapii w Polsce jest świadczeniem gwarantowanym dla osób ubezpieczonych. W trakcie chemioterapii pacjentowi podawane są leki z katalogu leków refundowanych lub substancje czynne z katalogu refundowanych substancji czynnych. Chemioterapia to tylko jedna z możliwych metod leczenia onkologicznego. W zależności od stanu zdrowia pacjenta chemioterapia może zostać połączona z innymi terapiami lub jej podanie nie będzie w ogóle realizowane.

Czy leki onkologiczne są refundowane w Polsce?

Tak, pacjenci onkologiczni otrzymują refundowane leki na raka w Polsce. Niestety, nie wszystkie leki są objęte refundacją lub proponowane leczenie w ramach NFZ nie jest wystarczające dla poprawy stanu zdrowia pacjenta. O tym, jakie leki onkologiczne są refundowane decyduje Minister Zdrowia, poprzedzając swoją decyzję opiniami Rady Przejrzystości, konsultantów krajowych z danych dziedzin medycyny oraz Rzecznika Praw Pacjenta. Zasady refundacji leków onkologicznych są jasno określone – dany lek może zostać objęty refundacją, jeśli jest:

• dopuszczony do obrotu,
• dostępny na rynku,
• ma kod GTIN (Globalny Numer Jednostki Handlowej).

Refundowane leki na raka w Polsce muszą być także lekami o odpowiedniej wartości terapeutycznej. Wybierając konkretny preparat, uwzględnia się również m.in. bezpieczeństwo jego stosowania oraz koszt samej terapii.

Jeśli chodzi o samą refundację, to może ona być całkowita – pacjent otrzymuje lek bezpłatnie. Niektóre leki są dostępne za stałą opłatą ryczałtową, inne za dopłatą (pacjent płaci część kwoty za lek).

Jakie nowe leki na nowotwory są refundowane w Polsce?

Lista Leków Refundowanych jest regularnie aktualizowana. Obwieszczenie Ministra Zdrowia na temat leków refundowanych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych ukazuje się na stronie rządowej Ministerstwa Zdrowia kilka razy w roku (w styczniu, kwietniu, lipcu oraz październiku).

Przykładowo w obwieszczeniu nr 80, obowiązującym od października 2025 roku, zgodnie z decyzją Ministra Zdrowia Lista Leków Refundowanych powiększyła się o 22 nowe wskazania onkologiczne, obejmujące głównie choroby ginekologiczne, hematoonkologię oraz nowotwory układu oddechowego. W 2025 roku Lista Leków Refundowanych zyskała łącznie 63 nowe wskazania onkologiczne (wykaz obejmuje także wskazania nieonkologiczne oraz choroby rzadkie).

Komu należy się refundacja leków?

Refundacja leków onkologicznych przysługuje osobom z prawem do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. W skrócie – musisz być ubezpieczony. Zarówno w przypadku refundacji aptecznej, jak i przystąpienia do programu lekowego, jest to podstawowe kryterium kwalifikujące pacjenta do możliwości skorzystania z leczenia finansowanego przez NFZ.

Sprawdź: jakie zasiłki i świadczenia przysługują osobie chorej na raka?

Jak uzyskać refundację leków onkologicznych?

Nie musisz wypełniać żadnych wniosków lub ankiet. Receptę na refundowane leki na raka w Polsce wystawia lekarz współpracujący z placówką NFZ. Nie bez znaczenia jest także wybór apteki, w której wykupisz leki. Placówka musi mieć kontrakt na sprzedaż leków refundowanych – informacja na ten temat powinna być widoczna w witrynie apteki.

Co zrobić, jeśli Twój lek nie jest objęty refundacją?

W takim przypadku chorzy mogą ubiegać się o kwalifikację do badań klinicznych lub programu lekowego, aby wziąć udział w nowoczesnych terapiach onkologicznych, lub skorzystać z leków nierefundowanych. Środki na zakup tych drugich można zebrać na przykład poprzez internetowe zbiórki dla chorych na raka. W fundacji Cancer Fighters organizowane są także akcje pomocowe dla chorych na raka – dzięki wsparciu darczyńców pacjenci onkologiczni mają szansę na rozpoczęcie terapii ratującej ich zdrowie lub życie.

Sprawdź: jak zorganizować skuteczną zbiórkę na leczenie chorego.

Refundacja leków onkologicznych a program lekowy

Jeśli dany lek nie jest objęty standardową refundacją, wciąż istnieje szansa, aby otrzymać go bezpłatnie. W jaki sposób? Sprawdź dostępne programy lekowe. Dzięki nim możliwa jest refundacja nowoczesnych terapii onkologicznych, w tym immunoterapii lub terapii celowanej. Otwiera to nowe możliwości dla wielu chorych, dla których standardowe leczenie nie jest wystarczające.

Udział w programie lekowym może zaproponować Ci Twój lekarz, możesz również samodzielnie wyszukać ośrodek, który realizuje program lekowy dla chorych na dany typ nowotworu. Wykaz programów lekowych znajdziesz na stronie internetowej NFZ oraz w oddziałach wojewódzkich NFZ.

Czy każdy pacjent onkologiczny może wziąć udział w programie lekowym?

Niestety nie. Aby dostać się do programu lekowego, chory na raka musi spełnić poszczególne kryteria. Specjaliści biorą pod uwagę stadium choroby, wiek i stan zdrowia chorego, a także zastosowane dotychczas metody leczenia. Chodzi o to, aby wybrać grupę pacjentów, którzy mają największą szansę na lepsze wyniki dzięki udziałowi w programie. Gdy chory zostanie zakwalifikowany do programu, otrzymuje bezpłatne leczenie. Warto dodać, że istnieją także kryteria wyłączenia chorego z programu, jak m.in. brak efektów zastosowanego leczenia.

Refundacja leczenia onkologicznego w procedurze RDTL

RDTL, czyli Ratunkowy Dostęp do Technologii Lekowych, pozwala na indywidualne dopasowanie terapii do potrzeb pacjenta onkologicznego. To procedura, z której mogą skorzystać chorzy:

• u których możliwości leczenia finansowanego ze środków publicznych zostały już wyczerpane lub są nieskuteczne,
• u których otrzymanie nierefundowanego leku może przynieść poprawę stanu zdrowia.

Jeśli powyższe warunki są spełnione, wniosek o refundację leków dla pacjentów onkologicznych jest wystawiany przez lekarza ze szpitala/ośrodka mającego umowę z NFZ. Aby przyspieszyć procedurę, dokumenty są składane elektronicznie – poprzez aplikację portalową CBWiD (Centralna Baza Wniosków i Decyzji). Gdy chory otrzyma od Ministra zgodę na refundację danego leku, koszty jego podania pokrywa NFZ.

Refundacja leków onkologicznych to kilkuetapowy proces. Każdy nowy produkt lub wskazanie na Liście Leków Refundowanych to szansa na lepsze życie dla wielu chorych. Jeśli Twój lek nie jest objęty refundacją, zapytaj lekarza o inne metody refundowanej terapii lub możliwość kwalifikacji do programu lekowego bądź badań klinicznych. Potrzebujesz pomocy i wsparcia informacyjnego? Skontaktuj się z nami!

Bibliografia

1. Refundacja, gov.pl, data dost. 29.09.2025r.
2. Programy lekowe, gov.pl, data dost. 29.09.2025r.
3. Jarosław Gośliński, Ratunkowy Dostęp do Technologii Lekowych – procedura RDTL, zwrotnikraka.pl, data dost. 29.09.2025r.
4. Opisy programów lekowych, nfz-bialystok.pl, data dost. 29.09.2025r.
5. Chemioterapia, nfz-warszawa.pl, data dost. 29.09.2025r.