Rak w Polsce? Sięgnijmy po statystyki. W 2023 roku zdiagnozowano ponad 193 tysięcy nowych przypadków zachorowań na nowotwór złośliwy. Rosnąca liczba chorych i zwiększające się kolejki do specjalistów wymusiły reformę struktury systemu onkologicznego. Dowiedz się, jakie są możliwości leczenia onkologicznego w Polsce i na jakie wsparcie mogą liczyć pacjenci.

Onkologia w Polsce

Rozwój medycyny sprawił, że leczenie raka w Polsce daje coraz lepsze efekty. Niestety, wciąż wielu pacjentów zgłasza się do lekarza zbyt późno, gdy nowotwór jest już w zaawansowanym stadium. W takiej sytuacji nawet innowacyjne metody leczenia mogą nie być wystarczające.

Nowości w leczeniu i diagnostyce chorób onkologicznych to szansa dla tysięcy chorych. Tylko w 2023 roku zdiagnozowano ponad 193 tysięcy nowych przypadków zachorowań na nowotwór złośliwy. W przypadku mężczyzn najczęściej wykrywano raka gruczołu krokowego, tchawicy i płuca oraz jelita grubego. U kobiet były to nowotwory złośliwe piersi, tchawicy i płuca oraz trzonu macicy.

Rak to choroba często mająca dynamiczny przebieg. Im szybciej zostanie wykryta, tym większa szansa na powrót do zdrowia pacjenta. Jak wygląda leczenie raka w Polsce? Zacznijmy od finansów.

Czy leczenie raka w Polsce jest bezpłatne?

Każda osoba mająca ubezpieczenie zdrowotne może rozpocząć bezpłatne leczenie onkologiczne w Polsce, refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. W zależności od rodzaju i zaawansowania choroby pacjent jest kierowany na leczenie miejscowe (chirurgia, radioterapia), systemowe (chemioterapia, hormonoterapia, immunoterapia, terapia celowana) lub łączące wspomniane metody, leczenie skojarzone.

Onkologia NFZ ma jednak swoje ograniczenia – nie wszystkie terapie i leki są objęte refundacją. Koszty leczenia raka to także opłaty za dojazdy do szpitali, sprzęt rehabilitacyjny, specjalistyczne jedzenie. Aby je pokryć, wielu chorych zakłada zbiórki na leczenie bądź składa wnioski o wsparcie finansowe w ZUS/KRUS, MOPS lub fundacjach onkologicznych.

Jakie są możliwości leczenia nowotworów w Polsce?

Chorzy na raka mogą leczyć się w szpitalach i ośrodkach państwowych lub skorzystać z prywatnej terapii prowadzonej pod okiem doświadczonego onkologa klinicznego. Oba rozwiązania mają swoje plusy i minusy, a wybór konkretnego z nich jest indywidualną decyzją pacjenta.

Jak dostać się do onkologa? Można umówić się na wizytę prywatnie lub zapisać się na konsultację do poradni onkologicznej działającej we współpracy z NFZ – przybliżony termin wizyty sprawdzisz na stronie NFZ. W Polsce pacjent nie potrzebuje mieć skierowania do onkologa od lekarza POZ.

Gdzie leczyć raka w Polsce? Struktura systemu onkologicznego

Struktura systemu onkologicznego w Polsce przechodzi reformę. Powołano do życia KSO, czyli Krajową Sieć Onkologiczną. Nowy system ma zapewnić równe możliwości leczenia onkologicznego w Polsce, bez względu na miejsce zamieszkania chorego. Ujednolicono standardy leczenia i wyodrębniono placówki zajmujące się kompleksowym leczeniem pacjentów onkologicznych.

Podstawową strukturą KSO jest SOLO, czyli Specjalistyczne Ośrodki Leczenia Onkologicznego. Zostały one podzielone na 3 poziomy:

I – zapewniają podstawowe świadczenia diagnostyczno-terapeutyczne,

II – zajmują się leczeniem złożonych przypadków,

III – świadczą wysokospecjalistyczną opiekę chorych.

W ramach SOLO II i SOLO III mogą działać Ośrodki Satelitarne – to placówki oferujące leczenie poza główną siedzibą SOLO – oraz Centra Kompetencji – ośrodki zajmujące się leczeniem konkretnych typów nowotworów.

Brzmi skomplikowanie? Jeśli szukasz informacji, gdzie leczyć raka w Polsce, zajrzyj na stronę NFZ. Znajdziesz tam wykaz ośrodków należących do KSO z podziałem na województwa.

Jak wygląda leczenie raka w Polsce?

Wielu chorych rozpoczyna diagnostykę u lekarza POZ lub w poradni specjalistycznej. Na podstawie objawów i wyników dotychczasowych badań, specjalista może zadecydować o wydaniu pacjentowi karty DiLO – dzięki niej proces diagnostyki i dostęp do terapii są przyspieszone.

Zgodnie z procedurami wstępna diagnostyka, czyli potwierdzenie lub wykluczenie nowotworu u pacjenta, powinna trwać do 28 dni. Diagnostyka pogłębiona, mająca na celu rozpoznać typ, stopień nowotworu oraz jego lokalizację, nie może być dłuższa niż 21 dni.

Karta DiLO zawiera wszelkie informacje o leczeniu pacjenta i zastępuje wszystkie skierowania do specjalistów.

Leczenie raka w Polsce jest poprzedzone konsylium. To wielospecjalistyczna konsultacja, której celem jest ustalenie planu terapii dla chorego i objęcie go kompleksową opieką. W konsylium zazwyczaj bierze udział onkolog kliniczny, radiolog, radioterapeuta, chirurg onkolog, a także coraz częściej – psychoonkolog lub psycholog. Pacjentowi zostaje przydzielony koordynator onkologiczny, czyli osoba sprawująca pieczę nad formalnościami, terminami wizyt, będąca łącznikiem między chorym a lekarzami.

Dostępność leczenia nowotworów w Polsce – programy lekowe i nie tylko

Onkologia w Polsce to szybka ścieżka onkologiczna z kartą DiLO, bezpłatny dostęp do podstawowych metod leczenia i możliwość udziału w programach lekowych, dzięki którym pacjent korzysta z innowacyjnych terapii. Programy te są prowadzone dla określonych jednostek chorobowych, więc nie każdy może z nich skorzystać. Dobra wiadomość jest taka, że rośnie lista leków refundowanych. Programy lekowe ulegają rozszerzeniu, niektóre z preparatów zyskują nowe wskazania do zastosowania. Dzięki temu rak w Polsce może być leczony tak, jak w wielu innych miejscach na świecie. Jedynie w październiku 2025 roku na liście refundacyjnej znalazły się 22 nowe terapie lekowe na leczenie nowotworów.

Chory, który nie chce lub nie może leczyć się komercyjnie, a wykorzystał programy i terapie refundowane przez NFZ, może sięgnąć po inne rozwiązania, np. badania kliniczne oraz procedurę RTDL.

Dostęp do terapii nierefundowanej – procedura RDTL

RDTL, inaczej Ratunkowy Dostęp do Technologii Lekowych, to procedura przeznaczona dla pacjentów, którzy wykorzystali możliwe metody leczenia raka w Polsce na NFZ lub nie przyniosły one pożądanych efektów. W takim przypadku szpital może uzyskać środki na pokrycie leczenia chorego przy pomocy nierefundowanych w danym momencie terapii i leków. Aby zastosowanie procedury RDTL było możliwe, konieczne jest uzyskanie opinii konsultanta wojewódzkiego lub krajowego.

Leczenie onkologiczne w Polsce a badania kliniczne

Możliwości leczenia onkologicznego w Polsce obejmują także badania kliniczne. Chory może wziąć w nich udział na dwa sposoby. Pierwszy z nich to otrzymanie zaproszenia do badań od lekarza lub poprzez samodzielne zgłoszenie się do ośrodka wykonującego dane procedury. Czy każda osoba z rakiem może wziąć udział w badaniach klinicznych? Niestety nie. Chory musi spełniać wymagania zawarte w protokole badań. Pod uwagę brane są takie kwestie, jak chociażby rodzaj i stadium nowotworu, ogólny stan zdrowia pacjenta czy dotychczas przeprowadzone leczenie. Warto dodać, że pacjent może zrezygnować z badań klinicznych w dowolnym momencie.

Wsparcie dla pacjentów

Bez względu na to, czy chory decyduje się na leczenie raka komercyjne, czy refundowane przez NFZ, może skorzystać z wielu form wsparcia dla pacjentów onkologicznych. Mowa m.in. o wsparciu psychologicznym, organizacyjnym, finansowym i merytorycznym, które udzielają organizacje pozarządowe. Jeśli szukasz takiego miejsca, to dobrze trafiłeś.

Cancer Fighters to fundacja zrzeszająca Wojowników z całej Polski. Wspieramy, edukujemy, motywujemy, zapewniamy pomoc psychologiczną i opiekę onkoasystenta. Organizujemy akcje pomocowe dla chorych na raka, udostępniamy nasz serwis zbiórkowy do zbierania wpłat od darczyńców.

Jak do nas dołączyć? To proste! Skontaktuj się i zostań podopiecznym fundacji.

Bibliografia

1. Krajowa Sieć Onkologiczna, onkologia.pacjent.gov.pl, data dost. 28.11.2025r.
2. Badania kliniczne, onkologia.pacjent.gov.pl, data dost. 28.11.2025r.
3. Pacjenci z podejrzeniem choroby nowotworowej, czyli pakiet onkologiczny, pacjent.gov.pl, data dost. 28.11.2025r.
4. Ogólne informacje o RDTL, rdtl.org.pl, data dost. 28.11.2025r.
5. Jarosław Gośliński, Jakie są możliwości leczenia onkologicznego w Polsce?, zwrotnikraka.pl, data dost. 28.11.2025r.
6. 22 nowe terapie onkologiczne na liście refundacyjnej – przełom dla pacjentów, nio.gov.pl, data dost. 28.11.2025r.